W raporcie złożonym do Rady Praw Człowieka ONZ w 2010 roku na temat praw człowieka i korporacji transnarodowych oraz innych przedsiębiorstw, John Ruggie (główny autor Wytycznych ONZ) stwierdził: “do najgorszych nadużyć korporacji w sferze praw człowieka dochodzi w sytuacjach konfliktów zbrojnych o kontrolę nad terytoriami, zasobami lub rządami, czyli tam, gdzie system ochrony praw człowieka nie działa tak, jak powinien, a nielegalne interesy kwitną.”
Wytyczne ONZ dot. biznesu i praw człowieka (UNGPs) stwierdzają, że gdy działalność korporacji ma miejsce w rejonach wysokiego ryzyka i dotkniętych konfliktem pojawia się większe prawdopodobieństwo, że biznes będzie podsycać toczący się konflikt. Międzynarodowe prawo humanitarne regulujące działalność przedsiębiorstw w regionach dotkniętych konfliktem obejmuje, na przykład Konwencje Genewskie wraz z Protokołami dodatkowymi oraz Traktat o handlu bronią.
Biznes może przyczyniać się do łamania praw człowieka bądź ułatwiać ich naruszanie przez inne podmioty, na przykład siły bezpieczeństwa lub siły zbrojne o charakterze niepaństwowym. Przykładowo, cyna, tantal, wolfram i złoto to metale spotykane w większości elektronicznych sprzętów AGD. Jednak często wydobywane są w regionach, w których toczą się konflikty, choćby we wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga, i dlatego nazywa się je „minerałami konfliktu.” Pozyskiwanie minerałów z regionów ogarniętych konfliktami przyczynia się do naruszeń praw człowieka, w tym do egzekucji doraźnych, pracy przymusowej lub gwałtów, a poza tym prowadzi do finansowania zbrojnych grup rebelianckich, które podsycają przemoc w danym regionie. Korporacje były także oskarżane o współdziałanie z wojskowymi reżimami dyktatorskimi poprzez przyzwalanie na tortury oraz przymusowe zaginięcia członków związków zawodowych oraz pracowników.
Warto także zauważyć, że konflikty mogą prowadzić do intensyfikacji zjawiska przemocy wobec kobiet i dziewcząt, w tym do arbitralnych zabójstw, tortur, przemocy na tle seksualnymi i przymusowych małżeństw. Kobiety i dziewczęta są coraz częściej ofiarami przemocy seksualnej, która stosowana jest jako taktyka prowadzenia wojny. Chociaż przemoc na tle seksualnym dotyka najczęściej kobiet i dziewcząt, mężczyźni i chłopcy też padają jej ofiarami, zwłaszcza w miejscach pozbawienia wolności.
Powyższy tekst powstał na podstawie materiałów opracowanych przez Duński Instytut Praw Człowieka Global NAPs website.
